Да Рымлян Пасланне святога Апостала Паўла

Да Рымлян Пасланне святога Апостала Паўла

 

Раздзел 1

¹Павел, раб Іісуса Хрыста, паклі́каны Апостал, абра́ны для дабраве́сця Бо́жага,

²якое Бог раней абяца́ў праз праро́каў Сваіх у святы́х піса́ннях

³пра Сына Свайго, Які нарадзі́ўся з се́мені Даві́давага па пло́ці

⁴і адкрыўся як Сын Божы ў сіле, па духу свя́тасці, праз уваскрасе́нне з мёртвых, — пра Іісуса Хрыста, Госпада нашага,

⁵праз Якога мы атрыма́лі благада́ць і апо́стальства, каб дзе́ля імя́ Яго прыво́дзіць да паслушэ́нства ве́ры ўсе наро́ды,

⁶сярод якіх і вы, паклі́каныя Іісу́сам Хрысто́м, —

⁷усім, хто ў Рыме, узлю́бленым Божым, паклі́каным святы́м: благада́ць вам і мір ад Бо́га, Айца́ на́шага, і Го́спада Іісу́са Хрыста́.

⁸Найпе́рш я дзя́кую Богу майму́ праз Іісу́са Хрыста́ за ўсіх вас, што вера ваша абвяшча́ецца ва ўсім све́це;

⁹све́дка мне Бог, Яко́му я служу́ ду́хам маім у дабраве́сці Сы́на Яго, што я беспераста́нна зга́дваю вас,

¹⁰заўсёды про́сячы ў малі́твах маіх, каб воля Бо́жая не́калі паспрыя́ла мне прыйсці́ да вас.

¹¹Бо я пра́гну ўба́чыць вас, каб перада́ць вам нейкі дар духо́ўны для ўмацава́ння ва́шага,

¹²гэта зна́чыць, суце́шыцца з вамі ве́раю супо́льнаю, ва́шаю і маёю.

¹³Не хачу ўто́йваць ад вас, браты́, што мно́га разо́ў збіра́ўся я прыйсці́ да вас, — але сустрака́ў перашко́ды дагэ́туль, — каб мець нейкі плён і ў вас, як і ў і́ншых наро́дах.

¹⁴Я даўжні́к і Э́лінам і ва́рварам, і му́дрым і неразу́мным;

¹⁵дык вось, што даты́чыцца мяне́, то я гато́вы дабраве́сціць і вам, якія ў Ры́ме.

¹⁶Бо я не саро́меюся дабраве́сця Хрысто́вага, таму́ што яно́ — сі́ла Бо́жая для спасе́ння ко́жнаму ве́руючаму: найпе́рш Іудзе́ю, а потым і Э́ліну.

¹⁷Бо пра́веднасць Бо́жая ў ім адкрыва́ецца ад ве́ры да ве́ры, як напі́сана: “пра́ведны ве́раю жывы́ бу́дзе”.

¹⁸Бо адкрыва́ецца гнеў Бо́жы з не́ба на ўсяля́кую бязбо́жнасць і няпра́веднасць людзе́й, якія ісціну заціска́юць няпра́веднасцю.

¹⁹Бо тое, што мо́жна ве́даць пра Бо́га, я́ўнае для іх, пако́лькі Бог яві́ў ім;

²⁰бо тое, што няба́чнае ў Ім, ба́чыцца ад стварэ́ння свету праз пазна́нне ство́ранага: і ве́чная Яго сіла, і Бажаство́, — так што няма́ ім апраўда́ння.

²¹Пако́лькі яны, спазна́ўшы Бо́га, не прасла́вілі Яго як Бо́га і не падзя́кавалі Яму, а аддалі́ся ма́рным мудрава́нням, і це́мра агарну́ла неразу́мнае сэ́рца іх:

²²называ́ючы сябе му́дрымі, яны стра́цілі розум

²³і сла́ву нятле́ннага Бо́га замянілі падабе́нствам во́браза тле́ннага чалаве́ка, і пту́шак, і чацверано́гіх, і паўзуно́ў, —

²⁴таму і адда́ў іх Бог у пажа́днасцях сэ́рцаў іх нечыстаце́, так што яны самі га́ньбілі це́лы свае́;

²⁵яны падмянілі і́сціну Бо́жую хлуснёю і пакланя́ліся і служылі стварэ́нню замест Тварца́, Які благаславёны на ве́кі, амі́нь.

²⁶Таму адда́ў іх Бог гане́бным страсця́м: жанчы́ны іх замяні́лі прыро́дныя зно́сіны на супрацьпрыро́дныя;

²⁷падо́бна і мужчы́ны, пакі́нуўшы прыро́дныя зно́сіны з жанчы́наю, распа́льваліся пажа́днасцю сваёю адзін да аднаго́, мужчы́ны з мужчы́намі ўчыня́ючы со́рам і атры́мліваючы ў саміх сабе́ нале́жную распла́ту за сваю́ аблу́ду.

²⁸І пако́лькі яны не палічы́лі патрэ́бным мець пазна́нне Бога, то адда́ў іх Бог разбэ́шчанаму ро́зуму — рабіць няго́днае,

²⁹так што яны напо́ўненыя ўся́кай няпра́ўдай, блу́дам, хі́трасцю, кары́слівасцю, зло́сцю, поўныя за́йздрасці, забо́йства, зва́ды, падма́ну, ліхадзе́йства,

³⁰яны плеткары́, паклёпнікі, боганенаві́снікі, крыўдзі́целі, самахва́лы, ганарлі́ўцы, вынахо́днікі ліхо́га, непаслухмя́ныя бацька́м,

³¹наразва́жлівыя, здра́длівыя, бессардэ́чныя, бязлі́тасныя, нямі́ласцівыя.

³²Яны ве́даюць пра́ведны прысу́д Божы, што тыя, хто ро́біць такія спра́вы, ва́ртыя сме́рці, аднак не толькі ро́бяць гэта, але і тых, хто робіць, падтры́мліваюць.

 

Раздзел 2

¹Таму няма́ апраўда́ння табе, хто б ты ні быў, чалавек, калі су́дзіш іншага, бо тым, што су́дзіш іншага, ты само́га сябе асуджа́еш; бо, су́дзячы, робіш тое са́мае.

²А мы ве́даем, што здзяйсня́ецца паво́дле і́сціны суд Божы на тых, хто тако́е ро́біць.

³Няўжо́ ты, чалаве́к, су́дзячы тых, хто ро́біць такое, і сам ро́бячы тое ж, разлі́чваеш пазбе́гнуць суда́ Бо́жага?

⁴Альбо пагарджа́еш бага́ццем до́брасці, спага́длівасці і доўгацярплі́васці Божай, не разуме́ючы, што до́брасць Божая вядзе цябе да пакая́ння?

⁵Аднак з-за ўпа́ртасці сваёй і нераска́янага сэ́рца ты сам сабе́ збіра́еш гнеў на дзень гне́ву і адкрыцця́ пра́веднага суда́ Бо́га,

⁶Які ко́жнаму дасць паво́дле спраў яго:

⁷тым, якія праз трыва́ласць у добрай спра́ве шука́юць сла́вы, паша́ны і несмяро́тнасці, — жыццё ве́чнае;

⁸тым жа, якія з-за самаво́льства не скара́юцца і́сціне, а аддаю́цца няпра́ўдзе, — я́расць і гнеў.

⁹Го́ра і паку́ты на ко́жную душу́ чалаве́ка, які ро́біць зло: найпе́рш Іудзея, а потым і Э́ліна;

¹⁰сла́ва ж, паша́на і мір ко́жнаму, хто ро́біць дабро́: найпе́рш Іудзе́ю, а потым і Э́ліну.

¹¹Бо няма́ прадузя́тасці ў Бо́га.

¹²Тыя, што без зако́ну саграшы́лі, без зако́ну і загі́нуць; а тыя, што пад зако́нам саграшы́лі, паво́дле закону асу́джаны бу́дуць,

¹³бо не слухачы́ зако́ну пра́ведныя пе́рад Бо́гам, а выкана́ўцы зако́ну апраўда́ны бу́дуць;

¹⁴бо калі язычнікі, не ма́ючы зако́ну, па прыро́дзе зако́ннае ро́бяць, то, не ма́ючы зако́ну, яны са́мі сабе́ зако́н:

¹⁵яны пака́зваюць, што спра́ва зако́ну напі́сана ў іх сэ́рцах, пра што све́дчыць сумле́нне іх, а такса́ма ду́мкі, якія то абвінава́чваюць, то апра́ўдваюць адна́ адну́.

¹⁶Гэта адбу́дзецца ў дзень, калі, паво́дле дабраве́сця майго́, Бог бу́дзе судзі́ць та́йныя ўчы́нкі людзе́й праз Іісу́са Хрыста́.

¹⁷Вось, ты называ́ешся Іудзе́ем, і спадзяе́шся на зако́н, і хва́лішся Бо́гам,

¹⁸і ве́даеш во́лю Яго, і разуме́еш, што́ пра́вільна, бу́дучы наву́чаны зако́нам,

¹⁹і ўпэ́ўнены ў сабе́, што ты — павады́р сляпы́х, святло́ для тых, хто ў це́мры,

²⁰выхава́льнік неразу́мных, наста́ўнік не́вукаў, які ма́е ў зако́не ўзор ве́даў і і́сціны;

²¹як жа ты, навуча́ючы іншага, сябе́ само́га не навуча́еш?

²²прапаве́дуючы не кра́сці — кра́дзеш? ка́жучы не пралюбадзе́йнічаць — пралюбадзе́йнічаеш? пагарджа́ючы і́даламі — рабу́еш ка́пішчы?

²³ты, які хва́лішся зако́нам, парушэ́ннем зако́на га́ньбіш Бо́га?

²⁴Бо з-за вас, як напі́сана, імя́ Бо́жае зневажа́ецца ў язы́чнікаў.

²⁵Абрэ́занне тады́ кары́снае, калі выко́нваеш зако́н; а калі ты паруша́льнік зако́ну, то абрэ́занне тваё ста́ла неабрэ́заннем.

²⁶Дык вось, калі неабрэ́заны захо́ўвае патрабава́нні зако́ну, то яго неабрэ́занне хіба́ не залі́чыцца за абрэ́занне?

²⁷і неабрэ́заны па прыро́дзе, які выко́нвае зако́н, хіба́ не асу́дзіць цябе, які, не зважа́ючы на Піса́нне і абрэ́занне, паруша́еш зако́н?

²⁸Бо Іудзе́й — не той, хто зне́шне такі, і абрэ́занне — не тое, якое зне́шняе, па пло́ці;

²⁹а Іудзей — той, хто ўну́трана такі, і абрэ́занне — тое, якое ў сэ́рцы, па ду́ху, а не па лі́тары; яму і пахвала́ не ад людзе́й, а ад Бога.

 

Раздзел 3

¹Дык у чым перава́га Іудзея, альбо якая кары́сць ад абрэ́зання?

²Вялікая, ва ўсіх адно́сінах, а найпе́рш у тым, што ім даве́рана сло́ва Бо́жае.

³Бо што ж? калі некато́рыя і не ўве́равалі, то хіба́ іх няве́р’е зні́шчыць ве́рнасць Бо́жую?

⁴Ні ў якім ра́зе. Бог і́сцінны, а ко́жны чалаве́к ілжы́вы, як напі́сана: “Каб Ты апраўда́ны быў у сло́вах Тваіх і перамо́г у судзе́ Тваім”.

⁵Калі ж на́ша няпра́веднасць выяўля́е пра́веднасць Бо́жую, то што ска́жам? Бог несправядлі́вы, калі праяўля́е гнеў? — я кажу́, па-чалаве́чы разважа́ючы.

⁶Ні ў якім разе. Бо як тады Бог бу́дзе судзі́ць свет?

⁷Але калі і́сціна Бо́жая праз маю лжы́васць выяўля́ецца на сла́ву Яго, то нашто́ мяне́ ж яшчэ́ судзі́ць, як грэ́шніка?

⁸І ці не рабі́ць нам зло, каб атрыма́лася дабро́, як некато́рыя га́няць нас і ка́жуць, бы́ццам мы так гаво́рым? Асуджэ́нне на такіх справядлі́вае.

⁹Дык што ж? ці ёсць у нас перава́га? Ніякай; бо мы ўжо вы́казалі абвінава́чанне, што і Іудзе́і, і Э́ліны — усе пад грахо́м,

¹⁰як напі́сана: “няма пра́веднага ніво́днага;

¹¹няма таго, хто разуме́е; няма таго, хто шука́е Бо́га;

¹²усе збі́ліся з дарогі, разам ста́лі няго́днымі; няма таго, хто ро́біць дабро́, няма ніво́днага.

¹³Го́рла іх — магіла адкры́тая; языко́м сваім падма́нваюць; атру́та змяі́ная на ву́снах іх;

¹⁴рот іх по́ўны праклёну і го́рычы.

¹⁵Ногі іх ско́рыя на праліццё крыві́;

¹⁶разбурэ́нне і го́ра на шляха́х іх;

¹⁷і шлях міру невядо́мы ім.

¹⁸Няма стра́ху Бо́жага перад вачы́ма іх”.

¹⁹А мы ве́даем, што ўсё, што гаво́рыць закон, ён гаво́рыць для тых, хто пад зако́нам, каб замкну́ліся любы́я ву́сны і ўвесь свет прызна́ў сябе́ вінава́тым пе́рад Бо́гам,

²⁰таму што спра́вамі зако́ну не апраўда́ецца перад Ім нія́кая плоць; бо праз закон пазнае́цца грэх.

²¹Але цяпер, незале́жна ад зако́ну, з’яві́лася пра́веднасць Бо́жая, пра якую све́дчаць зако́н і праро́кі,

²²пра́веднасць Бо́жая праз ве́ру ў Іісу́са Хрыста́ для ўсіх і на ўсіх ве́руючых; бо няма́ ро́зніцы,

²³таму што ўсе саграшы́лі і пазба́ўлены сла́вы Бо́жай,

²⁴атры́мліваючы апраўда́нне да́рам, па благада́ці Яго, адкупле́ннем у Хрысце́ Іісу́се,

²⁵Якога Бог прадвы́значыў як ахвя́ру ўміласціўле́ння ў Крыві́ Яго праз ве́ру, каб паказа́ць пра́веднасць Яго праз прабачэ́нне грахо́ў, учы́неных ране́й,

²⁶у час доўгацярпе́ння Бо́жага, каб паказа́ць пра́веднасць Яго ў цяпе́рашні час, каб вы́явіць, што Ён пра́ведны і апра́ўдвае таго, хто ве́руе ў Іісу́са.

²⁷Дзе ж тое, чым хвалі́цца́ Яно скасава́на. Якім зако́нам? зако́нам спраў? Не, зако́нам ве́ры.

²⁸Бо мы прызнаём, што чалавек апра́ўдваецца ве́раю, незале́жна ад спраў зако́ну.

²⁹Ці Бог — толькі Бог Іудзе́яў? хіба́ і не язы́чнікаў такса́ма? Так, і язы́чнікаў,

³⁰таму што Бог адзін, і Ён апра́ўдвае абрэ́заных па ве́ры і неабрэ́заных праз ве́ру.

³¹Дык мы знішча́ем зако́н ве́раю? Ні ў якім ра́зе; мы зако́н сцвярджа́ем.

 

Раздзел 4

¹Што ж, ска́жам, Аўраам, айцец наш, набы́ў па плоці?

²Бо калі Аўраам быў апраўда́ны спра́вамі, ён ма́е чым хвалі́цца, але не перад Богам.

³Бо што гаво́рыць Пісанне? “Паве́рыў Аўраам Богу, і гэта залічы́лася яму як пра́веднасць”.

⁴Таму, хто выко́нвае працу, аплата налі́чваецца не па мі́ласці, а па абавя́зку;

⁵а таму, хто не выко́нвае, але ве́руе ў Таго, Хто апра́ўдвае грэ́шніка, вера яго залі́чваецца як пра́веднасць.

⁶Так і Давід называ́е блажэ́нным чалавека, якому Бог залі́чвае пра́веднасць незале́жна ад спраў:

⁷“блажэ́нныя тыя, чые беззако́нні праба́чаны і чые грахі́ пакры́ты;

⁸блажэ́нны чалавек, якому Гасподзь не залі́чыць граху́”.

⁹Дык блажэ́нства гэтае даты́чыцца абрэ́заных ці і неабрэ́заных? Мы ка́жам, што Аўрааму вера залічы́лася як пра́веднасць.

¹⁰Калі залічы́лася? пасля абрэ́зання ці да абрэ́зання? Не пасля абрэ́зання, а да абрэ́зання.

¹¹І знак абрэ́зання ён атрымаў як пяча́ць пра́веднасці па веры, якую меў у неабрэ́занні, так што ён стаў айцом усіх ве́руючых у неабрэ́занні, каб і ім залічы́лася пра́веднасць,

¹²і айцом абрэ́заных, якія не толькі абрэ́заны, але і ідуць сляда́мі веры айца нашага Аўраама, якую меў ён у неабрэ́занні.

¹³Бо не праз закон Аўрааму, ці пато́мству яго, да́дзена абяца́нне быць спадкае́мцам свету, а праз пра́веднасць веры.

¹⁴Бо калі тыя, што выко́нваюць закон, — спадкае́мцы, то вера ма́рная, абяца́нне бяздзе́йнае;

¹⁵бо закон спараджа́е гнеў, а дзе няма закону, няма і парушэ́ння.

¹⁶Таму спадкае́мства — па веры, каб было́ па благада́ці, каб абяца́нне было́ неадме́нным для ўсяго, не толькі па закону, але і па веры, пато́мства Аўраама, які з’яўля́ецца айцом для ўсіх нас, —

¹⁷як напі́сана: “Я паста́віў цябе айцом многіх народаў”, — перад Богам, Якому ён паве́рыў, Які ажыўля́е мёртвых і выкліка́е не існу́ючае да існава́ння.

¹⁸Ён, насу́перак надзе́і, паве́рыў з надзе́яй, што ста́не айцом многіх народаў, паво́дле ска́занага: “такім будзе пато́мства тваё”.

¹⁹І, не аслабе́ўшы ў веры, не зважа́ў на цела сваё, амярцве́лае ўжо, бо яму было́ каля ста гадоў, і на амярцве́нне ўло́ння Са́ррынага;

²⁰і ў абяца́нні Божым не ўсумні́ўся няве́р’ем, а ўмацава́ўся ў веры, узнёсшы славу Богу

²¹і бу́дучы по́ўнасцю ўпэ́ўненым, што Ён мае сілу вы́канаць абяца́нае.

²²Таму і залічы́лася яму гэта за пра́веднасць.

²³Аднак не толькі ў адносінах да яго напі́сана, што залічы́лася яму,

²⁴але і адно́сна нас: залі́чыцца і нам, ве́руючым у Таго, Хто ўваскрасі́ў з мёртвых Іісуса, Госпада нашага,

²⁵Які адда́дзены быў за грахі́ нашы і ўваскрэ́с для апраўда́ння нашага.

 

Раздзел 5

¹Дык вось, бу́дучы апраўда́нымі па веры, мы ма́ем мір з Богам праз Госпада нашага Іісуса Хрыста,

²праз Якога вераю і атрыма́лі мы до́ступ да той благада́ці, у якой стаі́м і хва́лімся надзе́яй на сла́ву Божую.

³І не толькі гэтым, але хва́лімся і бе́дами, ве́даючы, што бяда́ спараджа́е цярплі́васць,

⁴а цярплі́васць — во́пытнасць, а во́пытнасць — надзе́ю,

⁵надзе́я ж не саро́міць, таму што любоў Божая вы́лілася ў сэ́рцы на́шы Ду́хам Святы́м, да́дзеным нам.

⁶Бо Хрыстос, калі мы былі́ яшчэ нямо́глымі, у вы́значаны час памёр за грэ́шнікаў.

⁷Нават за пра́ведніка наўра́д ці хто памрэ́; хоць за дабрадзе́я, магчы́ма, хто і адва́жыцца паме́рці.

⁸А Бог Сваю любоў да нас праяўля́е ў тым, што Хрыстос памёр за нас, калі мы былі́ яшчэ грэ́шнікамі.

⁹Дык тым больш цяпер, апраўда́ныя Крывёю Яго, мы ўратава́ны будзем праз Яго ад гневу.

¹⁰Бо калі, бу́дучы ворагамі, мы прыміры́ліся з Богам праз смерць Сына Яго, то тым больш, прыміры́ўшыся, спасёмся жыццём Яго;

¹¹больш таго, мы яшчэ і хвалімся Богам праз Госпада нашага Іісуса Хрыста, праз Якога мы цяпер атрыма́лі прымірэ́нне.

¹²Таму як праз аднаго́ чалавека грэх увайшо́ў у свет, а праз грэх — смерць, так і смерць перайшла́ на ўсіх людзе́й, паколькі ўсе саграшылі.

¹³Бо і да закону грэх быў у све́це; але грэх не залі́чваецца, калі няма закону.

¹⁴Аднак жа смерць панава́ла ад Адама да Маісея і над тымі, што не саграшы́лі падобна праві́ннасці Адама, які з’яўля́ецца право́бразам Таго, Хто меў прыйсці́.

¹⁵Але з да́рам благада́ці не так, як з саграшэннем. Бо калі праз саграшэнне аднаго многія памерлі, то тым больш благада́ць Божая і дар па благада́ці аднаго Чалавека, Іісуса Хрыста, для многіх былі шчо́дра я́ўлены.

¹⁶І з да́рам не так, як з праві́наю аднаго грэшніка; бо суд за адно саграшэ́нне — да асуджэ́ння, а дар благада́ці — да апраўда́ння ад многіх саграшэ́нняў.

¹⁷Бо калі саграшэ́ннем аднаго смерць запанава́ла праз яго аднаго, то тым больш тыя, што прыма́юць мноства благада́ці і дар пра́веднасці, будуць панава́ць у жыцці́ праз аднаго́ Іісуса Хрыста.

¹⁸Таму, як праз саграшэ́нне аднаго́ — ўсім лю́дзям асуджэ́нне, так і праз пра́веднасць аднаго́ — ўсім лю́дзям апраўда́нне жыцця́.

¹⁹Бо як праз непаслушэ́нства аднаго́ чалавека многія сталі грэ́шнымі, так і праз паслушэ́нства аднаго стануць пра́веднымі многія.

²⁰Закон жа прыйшоў потым, і такім чы́нам памно́жылася саграшэ́нне. А калі памножыўся грэх, была шчо́дра я́ўлена благада́ць,

²¹каб як грэх панава́ў на смерць, так і благада́ць запанава́ла праз пра́веднасць дзе́ля жыцця́ ве́чнага, праз Іісуса Хрыста, Госпада нашага.

 

Раздзел 6

¹Дык што скажам? застава́цца нам у граху́, каб прымно́жылася благада́ць? Ні ў якім разе.

²Як жа мы, памёршы для граху, будзем далей жыць у ім?

³Хіба́ не ведаеце, што ўсе мы, ахры́шчаныя ў Хрыста Іісуса, у смерць Яго ахры́шчаны?

⁴Дык вось, мы былі пахава́ны разам з Ім хрышчэ́ннем у смерць, каб, як Хрыстос уваскрэс з мёртвых славаю Айца, так і нам жыць новым жыццём.

⁵Бо калі мы з’ядна́ліся з Ім падабе́нствам смерці Яго, то будзем з’ядна́ны і падабе́нствам уваскрасе́ння,

⁶ве́даючы тое, што даўне́йшы наш чалавек быў распяты з Ім, каб знішчана было цела грахоўнае, каб нам ужо не быць раба́мі граху́;

⁷бо хто памёр, той вы́звалены ад граху.

⁸Калі ж мы памерлі з Хрыстом, то веруем, што і жыць будзем з Ім,

⁹ве́даючы, што Хрыстос, уваскрэ́слы з мёртвых, ужо не паміра́е: смерць ужо не ма́е над Ім улады.

¹⁰Бо, што Ён памёр, то для граху́ памёр раз назаўсёды, а што жыве́, то жыве́ для Бога.

¹¹Так і вы лічы́це сябе мёртвымі для граху́, а жывы́мі для Бога ў Хрысце Іісусе, Госпадзе нашым.

¹²Дык няхай не пану́е грэх у смяро́тным ва́шым це́ле і не падпарадко́ўвае вас пажа́днасцям яго;

¹³і не аддава́йце граху́ чле́наў вашых, робячы іх прыла́дамі няпра́веднасці, а адда́йце сябе Богу як тых, што ажылі́ з мёртвых, і чле́ны вашы — Богу, робячы іх прыла́дамі пра́веднасці.

¹⁴Грэх жа не павінен над вамі ўлада́рыць, бо вы не пад законам, а пад благадаццю.

¹⁵Дык што́ ці будзем грашы́ць, паколькі мы не пад законам, а пад благада́ццю? Ні ў якім разе.

¹⁶Хіба́ не ведаеце, што каму вы аддаяце́ сябе ў рабы́ на паслухмя́насць, то вы і рабы́ таго, каго слу́хаецеся: ці рабы граху на смерць, ці рабы паслухмянасці на пра́веднасць.

¹⁷Дзякуй Богу, што вы, якія былі́ раба́мі граху, сталі ўсім сэ́рцам паслухмя́нымі таму роду вучэ́ння, ў якім вы былі наста́ўлены.

¹⁸А вы́зваліўшыся ад граху́, вы сталі раба́мі пра́веднасці.

¹⁹Я кажу, разважа́ючы па-чалаве́чы, з-за не́мачы плоці вашай. Як вы аддава́лі чле́ны вашы ў рабы́ нечыстаце́ і беззако́нню дзе́ля беззако́ння, так цяпер адда́йце чле́ны вашы ў рабы́ пра́веднасці дзе́ля асвячэ́ння.

²⁰Бо калі вы былі́ раба́мі граху, тады былі свабоднымі ад праведнасці.

²¹Які ж плод вы ме́лі тады́ Тое, за што цяпер со́рамна вам, бо канец яго — смерць.

²²Цяпер жа, вы́зваліўшыся ад граху́ і стаўшы рабамі Богу, вы маеце плод ваш — асвячэ́нне, а канец — жыццё вечнае.

²³Бо пла́та за грэх — смерць, а дар Божы — жыццё вечнае ў Хрысце Іісусе, Госпадзе нашым.

 

Раздзел 7

¹Хіба́ вы не ведаеце, браты, — бо я кажу тым, хто ведае закон, — што закон ма́е ўладу над чалавекам, пакуль ён жывы́?

²Замужняя жанчына да жывога мужа прывя́зана законам; калі ж памрэ муж, яна вызваля́ецца ад закону заму́жжа.

³Таму пры жывым мужу яна будзе называцца пралюбадзейкаю, калі выйдзе замуж за другога; калі ж памрэ муж, яна свабодная ад закону і не будзе пралюбадзейкаю, выйшаўшы замуж за другога.

⁴Так і вы, браты мае́, памерлі для закону Целам Хрыстовым, каб нале́жаць другому, Уваскрэсламу з мёртвых, каб мы прыносілі плод Богу.

⁵Бо калі мы жылі́ паводле плоці, тады стра́сці грахоўныя, якія выяўля́е закон, дзейнічалі ў членах нашых, каб плод прыно́сіць смерці;

⁶але цяпер, памёршы для закону, якім былі́ звя́заны, мы вы́зваліліся ад яго, каб нам служы́ць Богу ў новым духу, а не паводле старой літары.

⁷Дык што скажам? што закон — грэх? Ні ў якім разе; але я пазнаў грэх не інакш, як праз закон, бо я не разумеў бы і пажа́днасці, калі б закон не казаў: “не пажада́й”.

⁸Але грэх, знайшоўшы падставу ў запаведзі, вы́клікаў ува мне ўсякую пажа́днасць; бо без закону грэх мёртвы.

⁹Я жыў не́калі без закону; але калі прыйшла запаведзь, то грэх ажыў,

¹⁰а я памёр; такім чынам, запаведзь, да́дзеная для жыцця, прывяла мяне да смерці,

¹¹бо грэх, знайшоўшы падставу ў запаведзі, увёў мяне ў зман і праз яе ўмярцвіў.

¹²Так што закон святы́ і запаведзь святая, і праведная, і добрая.

¹³Дык няўжо добрае стала для мяне смерцю? Ні ў якім разе; але стаў ёю грэх, каб быць вы́яўленым як грэх, які праз добрае нясе мне смерць, каб грэх стаў непамерна грэшным праз запаведзь.

¹⁴Мы ж ведаем, што закон — духоўны, а я — цялесны, перада́дзены граху.

¹⁵Бо не разумею, што раблю: паколькі не тое раблю, што хачу, а што ненавіджу, тое раблю.

¹⁶Калі ж я раблю тое, чаго не хачу, то пагаджа́юся з законам, што ён добры,

¹⁷і таму ўжо не я раблю гэта, а грэх, які жыве ўва мне.

¹⁸Бо я ведаю, што не жыве ўва мне, гэта значыць у плоці маёй, добрае; таму што жаданне дабра ёсць ува мне, але каб зрабіць дабро — таго няма.

¹⁹Дабра, якога хачу, я не раблю, а зло, якога не хачу, раблю.

²⁰Калі ж раблю тое, чаго не хачу, то ўжо не я раблю гэта, а грэх, які жыве ўва мне.

²¹Дык вось, я знаходжу закон: калі хачу рабіць добрае, то ўва мне прысутнічае злое.

²²Бо паводле ўнутранага чалавека я ма́ю асалоду ў законе Божым;

²³але ў членах маіх бачу іншы закон, які змагаецца су́праць закону розуму майго і бярэ мяне ў палон закону грахоўнага, які знаходзіцца ў членах маіх.

²⁴Няшчасны я чалавек! хто збавіць мяне ад гэтага цела смерці?

²⁵Дзякую Богу праз Іісуса Хрыста, Госпада нашага. Дык вось, сам я розумам служу закону Божаму, а плоццю — закону грахоўнаму.

 

Раздзел 8

¹Дык вось, цяпер няма ніякага асуджэння тым, хто ў Хрысце Іісусе жыве́ не паводле плоці, а паводле духу,

²таму што закон духу жыцця ў Хрысце Іісусе вы́зваліў мяне ад закону граху і смерці.

³Паколькі закон, асла́блены плоццю, быў бяссільны, то Бог Сына Свайго паслаў у падабенстве плоці грахоўнай як ахвяру за грэх і асудзі́ў грэх у плоці,

⁴каб праведнасць, прадпі́саная законам, здзе́йснілася ў нас, якія жывём не паводле плоці, а паводле духу.

⁵Бо тыя, што жывуць паводле плоці, думаюць пра плоцкае, а тыя, што паводле духу, — пра духоўнае.

⁶Думкі плоцкія — гэта смерць, а думкі духоўныя — гэта жыццё і мір,

⁷таму што думкі плоцкія — гэта варожасць супраць Бога, паколькі закону Божаму яны не падпарадко́ўваюцца, ды і не могуць.

⁸Таму тыя, што жывуць паводле плоці, Богу дагадзі́ць не могуць.

⁹Але вы не паводле плоці жывяце́, а паводле духу, калі толькі Дух Божы жыве ў вас. А калі хто Духа Хрыстовага не ма́е, той і не Ягоны.

¹⁰Калі ж Хрыстос у вас, то цела мёртвае праз грэх, а дух жывы праз праведнасць.

¹¹Калі ж Дух Таго, Хто ўваскрасіў з мёртвых Іісуса, жыве ў вас, дык Той, Хто ўваскрасіў Хрыста з мёртвых, ажы́віць і вашы смяротныя целы Духам Сваім, Які жыве ў вас.

¹²Такім чынам, браты, мы не даўжнікі плоці, каб жыць паводле плоці;

¹³бо, калі жывяце́ паводле плоці, то ма́еце паме́рці, а калі духам умярцвя́еце дзе́янні плоцкія, то будзеце жыць.

¹⁴Таму што ўсе тыя, каго вядзе Дух Божы, гэта сыны Божыя;

¹⁵бо вы не прынялі́ духу рабства, пры якім жылі б зноў у страху, а прынялі́ Духа ўсынаўле́ння, у Якім усклікаем: “Авва, Ойча!”

¹⁶Сам гэты Дух сведчыць духу нашаму, што мы — дзеці Божыя.

¹⁷А калі дзеці, то і наследнікі: наследнікі Божыя, сунаследнікі ж Хрыстовы, калі толькі разам з Ім пакутуем, каб разам з Ім і прасла́ўленымі быць.

¹⁸Бо я лічу, што цяперашнія часовыя пакуты нічога не ва́рты ў параўнанні з тою славаю, якая адкрыецца ў нас.

¹⁹Бо стварэнне з надзеяй чакае выяўле́ння сыноў Божых, —

²⁰таму што стварэнне падпарадкавалася марнасці не па сваёй волі, а па волі Таго, Хто падпарадкаваў яго, — у надзеі,

²¹што і само стварэнне будзе вы́звалена з рабства тлення на свабоду славы дзяцей Божых.

²²Бо мы ведаем, што ўсё стварэнне разам стогне і пакутуе дагэтуль;

²³ды не толькі яно, але і мы самі, маючы пачатак Духа, і мы самі стогнем у сабе, чакаючы ўсынаўле́ння, выкупле́ння це́ла нашага.

²⁴Бо мы спасёны ў надзеі. Надзея ж, калі яна ба́чная, гэта не надзея, бо калі хто бачыць, то на што яму і спадзява́цца?

²⁵А калі спадзяёмся на тое, чаго не бачым, тады цярпліва чакаем.

²⁶Таксама і Дух дапамага́е нам пры не́мачах нашых; бо мы не ведаем, аб чым маліцца так, як нале́жыць, а Сам Дух хада́йнічае за нас уздыха́ннямі невымо́ўнымі.

²⁷Той жа, Хто дасле́дуе сэ́рцы, ведае, якая думка ў Духа, таму што Ён па волі Божай, хадайнічае за святых.

²⁸А мы ведаем, што тым, хто лю́біць Бога, хто паклі́каны паводле Яго прадустанаўле́ння, усё садзе́йнічае на дабро;

²⁹бо каго Ён прадуве́даў, тым і прадвы́значыў быць падобнымі да вобраза Сына Свайго, каб Ён быў першародным сярод многіх братоў;

³⁰а каго Ён прадвы́значыў, тых і паклі́каў; а каго паклі́каў, тых і апраўда́ў; а каго апраўда́ў, тых і праславіў.

³¹Што ж мы скажам на гэта? Калі Бог за нас, то хто су́праць нас?

³²Той, Хто нават Сына Свайго не пашкадаваў, а аддаў Яго за ўсіх нас, як жа з Ім не дасць нам і ўсяго?

³³Хто стане абвінава́чваць абра́ных Божых? Бог апра́ўдвае іх.

³⁴Хто асу́дзіць? Хрыстос Іісус памёр, але і ўваскрэс: Ён і знахо́дзіцца правару́ч Бога, Ён і хадайнічае за нас.

³⁵Хто адлу́чыць нас ад любові Хрыстовай^*: гора, ці ўціск, ці ганенне, ці голад, ці галеча, ці небяспека, ці меч? як напісана:

³⁶“за Цябе нас умярцвя́юць кожны дзень; лічаць нас авечкамі для закла́ння”.

³⁷Але ўсё гэта мы поўнасцю перамагаем сілаю Таго, Хто ўзлюбіў нас.

³⁸Бо я ўпэўнены, што ні смерць, ні жыццё, ні Ангелы, ні Пачаткі, ні Сілы, ні цяперашняе, ні будучае,

³⁹ні вышыня́, ні глыбіня́, ні якое стварэ́нне іншае не зможа адлучы́ць нас ад любові Божай у Хрысце Іісусе, Госпадзе нашым.

 

 

Раздзел 9

¹Ісціну кажу ў Хрысце, не лгу, све́дчыць мне сумле́нне маё ў Духу Святым,

²што вялікі сму́так у мяне і няспы́нны боль у сэ́рцы маім:

³бо я хацеў бы сам быць адлу́чаным ад Хрыста́ дзе́ля братоў маіх, ро́дных мне па плоці;

⁴яны Ізраільця́не, ім нале́жаць усынаўле́нне, і слава, і запаве́ты, і законаўстанаўле́нне, і богаслужэ́нне, і абяца́нні;

⁵іхнія і айцы, з іх і Хрыстос па плоці, Ён — над усімі Бог, благаславёны на векі, амінь.

⁶Гэта не значыць, што слова Божае не здзе́йснілася. Бо не ўсе, хто пахо́дзіць ад Ізраіля, — Ізраільця́не,

⁷і не ўсе, хто з пато́мства Аўраама, — дзеці яго; але ска́зана: “У Ісааку будзе назва́на тваё пато́мства”.

⁸Гэта значыць, што не дзеці па плоці з’яўляюцца дзе́цьмі Божымі, а дзеці абяца́ння лі́чацца пато́мствам.

⁹А сло́ва абяца́ння такое: “у гэты самы час Я прыду́, і будзе ў Са́рры сын “.

¹⁰І не толькі гэта, а падобнае было́ і з Рэвекаю, якая зачала́ адначасова двух сыноў ад Ісаака, айца нашага,

¹¹бо калі яны яшчэ не нарадзі́ліся і не зрабілі нічога добрага ці дрэ́ннага, — каб прадустанаўле́нне Божае ў абра́нні зале́жала

¹²не ад спраў, а ад Таго, Хто паклі́каў, — ска́зана было́ ёй: “бо́льшы будзе служы́ць меншаму”,

¹³як і напі́сана: “Іакава Я ўзлюбі́ў, а Ісава ўзненавідзеў”.

¹⁴Дык што скажам? Няўжо няпраўда ў Бога? — Ні ў якім разе.

¹⁵Бо Ён кажа Маісею: “каго памі́лаваць — памі́лую; каго пашкадава́ць — пашкаду́ю”.

¹⁶Дык вось, гэта зале́жыць не ад таго, хто хоча ці імкнецца, але ад Бога, Які мі́луе.

¹⁷Бо ў Пісанні Бог кажа фараону: “дзе́ля таго Я і ўзвы́сіў цябе, каб паказа́ць на табе сілу Маю́ і каб прапаве́дана было́ імя́ Маё па ўсёй зямлі”.

¹⁸Дык вось, Ён каго хоча — мі́луе, а каго хоча — робіць жорсткім.

¹⁹Ты скажаш мне: ”за што ж яшчэ і дакара́е? бо хто супрацьста́не волі Яго?”

²⁰А ты, чалавек, хто такі, што спрача́ешся з Богам? Хіба́ гліняны вы́раб скажа таму, хто зляпіў яго: “чаму ты мяне зрабіў такім?”

²¹Хіба́ ж ганчар не ма́е ўлады над глінаю, каб з таго самага ме́сіва зрабіць адну пасудзіну для пачэ́снага ўжы́тку, а другую для непачэ́снага?

²²Што ж, калі Бог, жада́ючы паказаць гнеў і яві́ць магутнасць Сваю, трываў з вялікай доўгацярплівасцю сасу́ды гневу, прызна́чаныя на пагібель,

²³каб яві́ць багацце славы Сваёй над сасу́дамі міласэ́рнасці, якія Ён за́гадзя прыгатава́ў да славы, —

²⁴над намі, якіх Ён паклі́каў не толькі з Іудзеяў, але і з язы́чнікаў?

²⁵як і ў кнізе Асі́і Ён кажа: “не Мой народ назаву Маім народам, і не ўзлю́бленую — узлю́бленай;

²⁶і на тым месцы, дзе было́ ска́зана ім: “вы не Мой народ”, — там яны будуць назва́ны сына́мі Бога жывога”.

²⁷А Ісаія абвяшча́е пра Ізра́іль: “хоць і будзе колькасць сыноў Ізра́іля, як пясок марскі, толькі аста́так спасе́цца;

²⁸бо слова Сваё заве́ршыць і хутка здзе́йсніць у пра́веднасці, слова Сваё рашуча здзе́йсніць Гасподзь на зямлі”.

²⁹І як прадказа́ў Ісаія: “калі б Гасподзь Саваоф не пакінуў нам се́мені, то мы б сталі як Садом і былі б падобныя да Гаморы”.

³⁰Дык што скажам? Язычнікі, якія не імкну́ліся да пра́веднасці, атрыма́лі пра́веднасць — пра́веднасць праз веру;

³¹а Ізра́іль, які імкну́ўся да закону пра́веднасці, не дасягну́ў закону пра́веднасці.

³²Чаму́ Таму што яны шука́лі не ў веры, а ў справах закону; бо яны спатыкнуліся аб ка́мень спатыкне́ння,

³³як напі́сана: “вось, кладу ў Сіёне ка́мень спатыкне́ння і скалу́ спаку́сы; і кожны, хто веруе ў Яго, пасаро́млены не будзе”.

 

Раздзел 10

¹Браты́! жада́нне майго сэрца і малітва да Бога за Ізраільця́н — каб яны спасліся.

²Бо я све́дчу ім, што яны ма́юць руплі́васць да Бога, аднак не па розуму.

³Бо, не разуме́ючы Божай пра́веднасці і намага́ючыся сцве́рдзіць сваю пра́веднасць, яны не скары́ліся пра́веднасці Божай;

⁴таму што завяршэ́нне закона — Хрыстос, дзеля пра́веднасці кожнага ве́руючага.

⁵бо Маісей піша аб пра́веднасці, якая паводле закону: “чалавек, які вы́канаў гэта, жывы́ будзе праз гэта”.

⁶А пра́веднасць, якая паводле веры, гаво́рыць так: “не кажы́ ў сэ́рцы сваім: хто ўзы́дзе на неба?” — для таго, каб Хрыста́ зве́сці ўніз;

⁷альбо: “хто сы́дзе ў бе́здань?” — для таго, каб Хрыста́ з мёртвых узве́сці.

⁸А што гаво́рыць Піса́нне?е́ — “Блізка да цябе слова, яно ў ву́снах тваіх і ў сэ́рцы тваім”, — гэта значыць сло́ва веры, якое мы прапаве́дуем.

⁹Бо калі ву́снамі тваімі ты будзеш вызнава́ць Іісуса Госпадам і ве́раваць сэ́рцам тваім, што Бог уваскрасіў яго з мёртвых, то спасёны будзеш,

¹⁰таму што сэ́рцам ве́руюць дзе́ля пра́веднасці, а ву́снамі вызнаю́ць дзе́ля спасе́ння.

¹¹Бо Пісанне кажа: “кожны, хто веруе ў Яго, не будзе пасаро́млены”.

¹²Тут няма ро́зніцы паміж Іудзеем і Элінам, таму што адзін Гасподзь для ўсіх, шчо́дры да ўсіх, хто прызыва́е Яго”.

¹³Бо “кожны, хто прызаве́ імя́ Гасподняе, спасёны будзе”.

¹⁴Але як яны будуць прызыва́ць Таго, у Каго не ўве́равалі? Як будуць ве́раваць у Таго, пра Каго не чулі? Як пачу́юць без прапаве́дніка?

¹⁵І як будуць прапаве́даваць, калі не будуць пасла́ны́ бо напі́сана: “якія го́жыя но́гі ў тых, хто дабраве́сціць мір, хто дабраве́сціць добрае!”

¹⁶Але не ўсе паслу́халіся дабраве́сця. Бо кажа Ісаія: “Госпадзі! хто паверыў пачу́таму ад нас?”

¹⁷Дык вось, вера — ад пачу́тага, а пачу́тае — ад сло́ва Божага.

¹⁸Але я кажу: хіба́ яны не чулі? Наадварот, “па ўсёй зямлі прайшоў голас іх, і да кра́ю сусве́ту — словы іх”.

¹⁹Яшчэ кажу: хіба́ Ізраіль не ведаў? Першы Маісей гаво́рыць: “Я абуджу́ вашу раўнівасць праз не-народ, праз народ неразумны раздражню́ вас”.

²⁰А Ісаія смела кажа: “Мяне знайшлі тыя, што не шукалі Мяне, Я адкрыўся тым, што не пыта́ліся пра Мяне”.

²¹Пра Ізра́іль жа ён кажа: “цэлы дзень Я праця́гваў ру́кі Мае́ да народа непакорнага і ўпартага”.

 

Раздзел 11

¹Дык я кажу́: хіба́ адмо́віўся Бог ад народа Свайго? — Ні ў якім разе. Бо і я Ізраільця́нін, з се́мені Аўраа́мавага, з кале́на Веніямінавага.

²Не адмо́віўся Бог ад народа Свайго, які Ён наперад знаў. Ці ж вы не ве́даеце, што́ гаворыць Пісанне пра Ілію́ як ён скардзіцца Богу на Ізраіль, кажучы:

³“Госпадзі! прарокаў Тваіх пазабівалі, ахвярнікі Твае паразбуралі; я застаўся адзін, і шукаюць душу́ маю́”.

⁴Што ж гаворыць яму Божы адказ? — “Я пакінуў Сабе сем тысяч чалавек, якія не схілілі каленяў перад Ваалам”.

⁵Так і ў цяперашні час, паводле абрання благадаці, захаваўся астатак.

⁶А калі паводле благадаці, то не паводле спраў; інакш благадаць не была б ужо благадаццю. Калі ж паводле спраў, то гэта ўжо не благадаць; інакш справа — гэта ўжо не справа.

⁷Дык што ж? Ізраіль чаго шукаў, таго не атрымаў; абраныя ж атрымалі, а астатнія зрабіліся бясчу́лымі,

⁸як напі́сана: “Бог даў ім дух здранцве́ласці, вочы, якімі не бачаць, і вушы, якімі не чуюць, аж па сённяшні дзень”.

⁹І Давід кажа: “няхай будзе трапе́за іх па́сткаю, і сіло́м, і капка́нам, і адпла́таю ім;

¹⁰няхай зацьмя́цца вочы іх, каб не бачылі, і спіна іх няхай сагне́цца назаўжды́”.

¹¹Дык я пытаюся: няўжо яны спатыкнуліся, каб зусім упасці? — Ні ў якім разе. Але ад іх падзення — спасенне язычнікам, каб абудзіць у іх раўнівасць.

¹²Калі ж іх падзенне — багацце для свету, і іх заняпа́д — багацце для язычнікаў, дык наколькі ж большая паўната іх!

¹³Вам кажу, язычнікам: будучы Апосталам язычнікаў, я праслаўляю служэнне маё;

¹⁴можа не́як абуджу́ я раўнівасць у суродзічах маіх і спасу некаторых з іх?

¹⁵Бо калі адвяржэнне іх — прымірэнне свету, дык чым будзе прыняцце, калі не жыццём з мёртвых?

¹⁶Калі рошчына святая, такое ж і цеста; і калі корань святы, такія ж і галіны.

¹⁷Калі ж некаторыя з галін адламаліся, а ты, будучы дзікай аліваю, быў прышчэплены замест іх і стаў супольнікам кораня і соку алівы,

¹⁸то не ганарыся перад галінамі; а калі ганарышся, дык па́мятай, што не ты корань трымаеш, а корань — цябе.

¹⁹Ты скажаш: галіны адламаліся, каб мне быць прышчэпленым.

²⁰Добра. Яны адламаліся з-за нявер’я, а ты трымаешся вераю: не ганарыся, а бойся.

²¹Бо калі Бог не пашкадаваў прыродных галін, то можа і цябе не пашкадаваць.

²²Дык убач добрасць і строгасць Божую: строгасць да тых, якія адпа́лі, а добрасць Божую да цябе, калі застане́шся ў Яго добрасці; інакш і ты будзеш адсе́чаны.

²³Але і тыя, калі не застану́цца ў нявер’і, будуць прышчэ́плены, таму што Бог ма́е сілу зноў прышчапіць іх.

²⁴Бо калі ты быў адсе́чаны ад дзікай па прыродзе алівы і, насуперак прыродзе, прышчэплены да добрай алівы, дык тым больш гэтыя прыродныя будуць прышчэплены да сваёй алівы.

²⁵Не хачу я, браты, пакінуць вас у няведанні пра тайну гэтую, каб вы не лічылі самі сябе мудрымі: ажарсцвенне сталася з часткаю Ізраіля да таго, пакуль не ўвойдзе паўната язычнікаў,

²⁶і тады ўвесь Ізраіль спасёны будзе, як напі́сана: “прыйдзе з Сіёна Збавіцель і адверне бязбожнасць ад Іакава;

²⁷і гэта ім ад Мяне запавет, калі здыму грахі іх”.

²⁸Адносна дабравесця — яны ворагі Богу дзеля вас, але адносна абра́ння — яны ўзлюбленыя Богам дзеля айцоў.

²⁹Бо дары́ і паклі́канне Божае неадме́нныя.

³⁰Бо як і вы калісьці былі́ непаслухмянымі Богу, а цяпер памілаваны праз іх непаслухмянасць,

³¹так і яны цяпер непаслухмяныя дзеля вашага памілавання, каб і самім ім быць памі́лаванымі.

³²Бо ўсіх замкнуў Бог у непаслухмянасць, каб усіх памілаваць.

³³О, бяздонне багацця, і прамудрасці, і ведання Божага! Якія неспасціжныя суды́ Яго і нязве́даныя шляхі́ Яго!

³⁴Бо хто спазна́ў розум Гасподні? Альбо хто быў дара́дцам Яго?

³⁵Альбо хто папярэдне даў Яму, каб атрымаць адпла́ту?

³⁶Таму што ўсё — з Яго, і праз Яго, і дзеля Яго. Яму і слава на ве́кі. Амінь.

 

Раздзел 12

¹Дык я прашу вас, браты, міласэрнасцю Божаю аддаць целы вашы ў ахвяру жывую, святую, угодную Богу, на разумнае служэнне ваша;

²і не прыстасоўвайцеся да веку гэтага, а пераўтвара́йцеся абнаўле́ннем розуму вашага, каб распазнава́ць вам, у чым воля Божая добрая, і ўгодная, і дасканалая.

³Па благадаці, да́дзенай мне, кажу кожнаму з вас: не думайце пра сябе вышэй, чым нале́жыць думаць, а, думайце са сціпласцю, у адпаведнасці з тою мераю веры, якую кожнаму вызначыў Бог.

⁴Бо, як у адным целе ў нас многа членаў, але не ўсе члены выконваюць аднолькавае дзе́янне,

⁵так і мы многія — адно цела ў Хрысце, а паасобку адзін для аднаго — члены.

⁶І паколькі па благадаці, да́дзенай нам, мы маем розныя дары, то калі маеш прароцтва, дык прароч згодна з вераю;

⁷калі маеш служэнне, дык будзь у служэнні; калі навучаеш — дык у навучанні;

⁸калі суцяшаеш — дык у суцяшэнні; калі даеш — дык шчыра; калі начальствуеш — дык дбайна; калі мі́луеш — дык з радасцю.

⁹Любоў няхай будзе некрываду́шнаю; ухіля́йцеся ад зла, імкніцеся да дабра;

¹⁰любі́це адзін аднаго братняю любоўю; пашанаю адзін аднаго апярэ́джвайце;

¹¹у руплівасці не спыняйцеся; духам палымнейце; Госпаду служы́це;

¹²у надзеі радуйцеся; у прыгнечанасці будзьце стойкімі; у малітве — пастаяннымі;

¹³дапамагайце святым^**у іх патрэбах; пра гасціннасць дбайце;

¹⁴благаслаўляйце ганіцеляў вашых; благаслаўляйце, а не праклінайце.

¹⁵Радуйцеся з тымі, хто радуецца, і плачце з тымі, хто плача.

¹⁶Будзьце аднадумнымі паміж сабою; не ўзносьце сябе ў думках, а імкніцеся за пакорлівымі; не лічы́це самі сябе мудрымі;

¹⁷нікому не плаці́це злом за зло, а клапаціцеся пра дабро для ўсіх людзей.

¹⁸Калі магчыма, наколькі гэта ад вас залежыць, з усімі людзьмі будзьце ў міры.

¹⁹Не помсціце за сябе, узлю́бленыя, а дайце месца гневу Божаму. Бо напі́сана: “Мая помста, Я адплачу́, — кажа Гасподзь”.

²⁰Дык вось, калі вораг твой галодны, накармі яго; калі сма́гне, напаі́ яго; бо, робячы гэта, ты збярэш гара́чае вуголле на галаву яго.

²¹Не будзь пераможаны злом, а перамагай зло дабром.

 

 

Раздзел 13

¹Кожная душа няхай падпарадко́ўваецца вышэ́йшым ула́дам, бо няма ўлады не ад Бога; а існу́ючыя ўлады Богам устаноўлены.

²Бо хто працівіцца ўладзе, той супрацьстаі́ць Божаму ўстанаўле́нню; а хто супрацьстаіць, той сам на сябе накліча асуджэ́нне.

³Таму што начальнікі стра́шныя не для добрых спраў, а для злых. Хочаш не баяцца ўлады? Рабі дабро, і будзеш мець пахвалу ад яе;

⁴бо яна — слуга Божы, табе на дабро. Калі ж будзеш рабіць зло, то бойся, бо яна не дарэмна носіць меч: яна — слуга Божы, які помсціць і карае таго, хто робіць зло.

⁵Так што трэба падпарадко́ўвацца не толькі з-за страху пакарання, але і па сумле́нню.

⁶Дзеля таго вы і падаткі пла́ціце; бо начальнікі — служы́целі Божыя, якія іменна гэтым пастаянна займаюцца.

⁷Дык вось, аддавайце кожнаму нале́жнае: каму пада́так — пада́так; каму пошліну — пошліну; каму страх — страх; каму пашану — пашану.

⁸Нікому нічым не будзьце ў даўгу, акрамя доўгу ўзаемнай любові; бо хто лю́біць іншага, той вы́канаў закон.

⁹Таму што за́паведзі: “не пралюбадзейнічай”, “не забівай”, “не крадзь”, “не све́дчы лжыва”, “не пажадай чужога” і любая іншая — усе яны заключаюцца ў гэтым выслоўі: “узлюбі бліжняга твайго, як самога сябе”.

¹⁰Любоў не чы́ніць бліжняму зла; так што любоў ёсць выкананне закону.

¹¹Тым болей, што вы ведаеце час: пара́ ўжо нам абудзі́цца ад сну. Бо цяпер спасенне да нас бліжэй, чым тады, калі мы ўве́равалі.

¹²Ноч мінае, а дзень наблізіўся: дык адкінем справы цемры і надзе́нем зброю святла.

¹³Як удзень, будзем паводзіць сябе прыстойна: не ў гульбе́ і п’янстве, не ў распу́сце і разбэшчанасці, не ў зва́дах і за́йздрасці;

¹⁴але апрані́цеся ў Госпада Іісуса Хрыста, і клопат пра плоць не ператвара́йце ў пажа́днасць.

 

Раздзел 14

¹Сла́бага ў веры прымайце без спрэчак пра яго меркаванні.

²Бо адзін верыць, што можна есці ўсё, а другі, сла́бы, есць гародніну.

³Хто есць, няхай не прыніжа́е таго, хто не есць; і хто не есць, няхай не асуджа́е таго, хто есць; таму што Бог прыня́ў яго.

⁴Хто ты такі, што асуджаеш чужога раба? Перад сваім Госпадам ён стаіць альбо па́дае; і будзе стаяць, бо ма́е Бог сілу падняць яго.

⁵Адзін адрознівае дзень ад дня, а другі ставіцца аднолькава да ўсякага дня. Няхай кожны трымаецца свайго меркавання.

⁶Хто вылуча́е дні — дзеля Госпада вылуча́е; і хто не вылуча́е дзён — дзеля Госпада не вылуча́е. Хто есць — дзеля Госпада есць, бо дзякуе Богу. І хто не есць — дзеля Госпада не есць і дзякуе Богу.

⁷Бо ніхто з нас не жыве дзеля сябе і ніхто не памірае дзеля сябе,

⁸а калі жывём — дзеля Госпада жывём, калі паміраем — дзеля Госпада паміраем. І таму, ці жывём мы, ці паміраем — мы Гасподнія.

⁹Бо Хрыстос дзеля таго і памёр, і ўваскрэс, і ажыў, каб быць Госпадам і для мёртвых, і для жывых.

¹⁰А ты чаму асуджаеш брата свайго? Альбо і ты, чаму прыніжаеш брата свайго? Усе ж мы будзем стаяць на судзе Хрыстовым.

¹¹Бо напісана: “жыву Я, — кажа Гасподзь, — перада Мною схі́ліцца ўсякае калена, і ўсякі язык будзе вызнава́ць Бога”.

¹²Дык вось, кожны з нас за сябе дасць адказ перад Богам.

¹³Давайце ж не будзем больш судзі́ць адзін аднаго, а лепей судзі́це пра тое, як не даць брату спатыкну́цца альбо спакусі́цца.

¹⁴Я ведаю і ўпэўнены ў Госпадзе Іісусе, што няма нічога ў сабе самім нячыстага; толькі калі хто лі́чыць нешта нячыстым, то для яго гэта нячыстае.

¹⁵Калі ж з-за ежы засмучаецца брат твой, то ты ўжо не па любові жывеш; не губі сваёю ежаю таго, за каго Хрыстос памёр.

¹⁶Няхай не будзе знява́жана ваша дабро.

¹⁷Бо Царства Божае — не ежа і пітво, а праведнасць, і мір, і радасць у Духу Святым.

¹⁸Хто гэтым слу́жыць Хрысту, той угодны Богу і паважа́ны людзьмі.

¹⁹Дык будзем імкнуцца да таго, што слу́жыць міру і ўзае́мнаму ўмацава́нню.

²⁰З-за ежы не разбура́й справы Божай: бо ўсё — чыстае, але кепска робіць чалавек, які есць на спакусу.

²¹Лепш не есці мяса, не піць віна і не рабіць таго, з-за чаго брат твой спатыка́ецца, ці спакуша́ецца, ці знемага́е.

²²Ты маеш веру́ дык май яе сам у сабе, перад Богам. Блажэнны, хто не асуджа́е сябе за рашэнне, якое прымае.

²³Калі ж хто есць сумняваючыся, дык ён асу́джаны, бо не па веры; а ўсё, што не па веры, — грэх.

²⁴А Таму, Хто можа вас умацаваць, паводле дабраве́сця майго і пропаведзі Іісуса Хрыста, паводле адкрыцця́ тайны, з адвечных часоў пакрытай маўчаннем,

²⁵але цяпер я́ўленай і праз пісанні прарокаў, па загаду вечнага Бога, абве́шчанай усім народам для паслушэнства іх у веры,

²⁶адзінаму прамудраму Богу, праз Іісуса Хрыста, слава навекі. Амінь.

 

Раздзел 15

¹Мы, моцныя, павінны немачы сла́бых насіць, а не сабе дагаджа́ць:

²кожны з нас павінен дагаджаць бліжняму на дабро, для ўмацавання.

³Бо і Хрыстос не Сабе дагаджа́ў, а як напісана: “знявагі тых, што зневажа́юць Цябе, па́лі на Мяне”.

⁴А ўсё, што было напі́сана раней, для нашага настаўлення напі́сана, каб мы праз цярпенне і суцяшэнне з Пісанняў захоўвалі надзею.

⁵Бог жа цярпення і суцяшэння няхай дасць вам быць у аднадумстве паміж сабою па Хрысту Іісусу,

⁶каб вы аднадушна, адзінымі вуснамі славілі Бога і Айца Госпада нашага Іісуса Хрыста.

⁷Таму прымайце адзін аднаго, як і Хрыстос прыняў вас у славу Божую.

⁸Бо кажу я, што Іісус Хрыстос стаў служыцелем для абрэзаных — дзеля ісціны Божай, каб сцве́рдзіць абяцанае айцам,

⁹а для язычнікаў — па міласці, каб яны славілі Бога, як напісана: “за гэта буду славіць Цябе сярод язычнікаў і буду спяваць і́мені Твайму”.

¹⁰І яшчэ ска́зана: “узвесяліцеся, язычнікі, з народам Яго”.

¹¹І яшчэ: “хваліце Госпада, усе язычнікі, і ўсхваляйце Яго, усе народы”.

¹²І яшчэ Ісаія кажа: “будзе корань Іесе́еў і Той, Хто ўздымецца, каб валодаць язычнікамі; на Яго язычнікі спадзявацца будуць”.

¹³Бог жа надзеі няхай напоўніць вас ўсякаю радасцю і мірам у веры, каб вы, сілаю Духа Святога, узбагаціліся надзеяй.

¹⁴Я і сам упэўнены ў вас, браты мае́, што і вы поўныя добрасці, напоўненыя ўсякімі ведамі і можаце настаўляць адзін аднаго;

¹⁵але напісаў я вам, браты, з некато́рай смеласцю, як бы ў напамін вам, паводле дадзенай мне Богам благадаці

¹⁶быць служыцелем Іісуса Хрыста сярод язычнікаў, свяшчэннадзе́ючы дабравесце Божае, каб язычнікі сталі прынашэннем, угодным Богу, асвячонае Духам Святым.

¹⁷Дык я магу пахвалі́цца ў Хрысце Іісусе сваім служэннем Богу,

¹⁸бо не адважуся гаварыць ні пра што такое, чаго не здзейсніў Хрыстос праз мяне для паслушэнства язычнікаў, словам і справаю,

¹⁹сілаю знаме́нняў і цудаў, сілаю Духа Божага, так што ад Іерусаліма і яго наваколляў да Іліры́ка я распаўсюдзіў дабравесце Хрыстова.

²⁰Прытым я лічы́ў за гонар дабраве́сціць не там, дзе ўжо было вядома імя́ Хрыстова, каб не будаваць на чужым падмурку,

²¹а як напісана: “каму не было абвешчана пра Яго, тыя ўбачаць, і хто не чуў, тыя зразумеюць”.

²²Гэта шмат разоў перашкаджала мне прыйсці да вас.

²³Цяпер жа, не маючы больш поля дзейнасці ў тых краях, а многія гады жадаючы прыйсці да вас,

²⁴як толькі вы́праўлюся ў Іспанію, прыду да вас. Бо спадзяюся, што, праходзячы, пабачуся з вамі і што вы праведзяце́ мяне туды, пасля таго як я нацешуся вамі, хоць трохі.

²⁵А цяпер я іду ў Іерусалім, каб паслужы́ць святым,

²⁶бо Македонія і Ахаія пажадалі сабраць нейкія сродкі для дапамогі бедным сярод святых у Іерусаліме.

²⁷Пажадалі, аднак яны і даўжнікі перад імі. Бо калі язычнікі сталі іх супольнікамі ў духоўным, то павінны і ў цялесным паслужы́ць ім.

²⁸Вы́канаўшы гэта і ў цэласці перадаўшы ім сабра́нае, я пайду праз вашы мясціны ў Іспанію,

²⁹і ведаю, што калі прыйду да вас, дык прыйду з паўнатою благаславення дабраве́сця Хрыстовага.

³⁰Але прашу вас, браты, дзеля Госпада нашага Іісуса Хрыста і дзеля любові Духа, аказаць мне падтрымку ў малітвах Богу за мяне,

³¹каб мне быць збаўленым ад няверуючых у Іудзеі, і каб служэнне маё ў Іерусаліме было добра прыня́та святымі,

³²каб я з радасцю прыйшоў да вас, калі на гэта воля Божая, і адпачыў разам з вамі.

³³Бог жа міру няхай будзе з усімі вамі. Амінь.

 

Раздзел 16

¹Прадстаўляю вам Фіву, сястру нашу, дыяканісу Царквы Кенхрэйскай,

²каб вы прынялі́ яе дзеля Госпада, як належыць святым, і дапамаглі ёй ва ўсякай справе, калі яна будзе мець патрэбу ў вас, бо і яна была памочніцаю многім і мне самому.

³Віта́йце Прыскілу і Акілу, сурабо́тнікаў маіх у Хрысце Іісусе,

⁴якія галовы свае клалі за душу́ маю́, якім не адзін я ўдзячны, але і ўсе Цэрквы з язычнікаў, вітайце і дамашнюю іх Царкву^***.

⁵Вітайце ўзлю́бленага майго Эпенета, які стаў пе́ршынцам Ахаіі для Хрыста.

⁶Вітайце Марыям, якая шмат працавала для нас.

⁷Вітайце Андрані́ка і Ю́нію — сваякоў маіх, якія былі́ вязнямі разам са мною, яны добра вядомы сярод Апосталаў і яшчэ раней за мяне ўверавалі ў Хрыста.

⁸Вітайце Амплі́я, узлю́бленага майго ў Госпадзе.

⁹Вітайце Урва́на, сурабо́тніка нашага ў Хрысце, і Стахі́я, узлю́бленага майго.

¹⁰Вітайце Апе́лія, вы́прабаванага ў Хрысце. Вітайце веруючых з дому Арыставу́ла.

¹¹Вітайце Ірадыёна, сваяка майго. Вітайце дамашніх Наркі́са, якія ў Госпадзе.

¹²Вітайце Трыфе́ну і Трыфо́су, што працуюць дзеля Госпада. Вітайце Персі́ду ўзлюбленую, якая шмат працавала дзеля Госпада.

¹³Вітайце Руфа, абранага ў Госпадзе, і маці яго і маю́.

¹⁴Вітайце Асінкры́та, Фле́ганта, Е́рма, Патро́ва, Ермі́я і іншых з імі братоў.

¹⁵Вітайце Філало́га і Ю́лію, Нірэ́я і сястру яго, і Алімпа́на, і ўсіх з імі святых.

¹⁶Вітайце адзін аднаго святым пацалункам. Вітаюць вас усе Цэрквы Хрыстовы.

¹⁷Сцеражы́цеся тых, што разлады і спакусы учыняюць, насуперак вучэнню, якое вы спазналі, і ўхіляйцеся ад іх;

¹⁸бо яны служаць не Госпаду нашаму Іісусу Хрысту, а свайму чэраву, ды красамоўствам і салодкімі словамі падманваюць сэрцы прастадушных.

¹⁹Ваша паслушэнства веры ўсім вядома; таму я радуюся за вас, але жадаю, каб вы былі му́дрымі на дабро і бясхітраснымі на зло.

²⁰А Бог міру звергне сатану пад ногі вашы неўзабаве. Благадаць Госпада нашага Іісуса Хрыста з вамі! Амінь.

²¹Вітаюць вас Цімафей, сурабо́тнік мой, і Лукі́й, і Іа́сан, і Сасіпа́тр, сваякі мае́.

²²Вітаю вас у Госпадзе і я, Тэ́рцый, які запісаў гэтае пасланне.

²³Вітае вас Га́ій, гасцінны да мяне і да ўсёй Царквы. Вітае вас Эра́ст, гарадскі скарбнік, і брат Ква́рт.

²⁴Благадаць Госпада нашага Іісуса Хрыста з усімі вамі! Амінь.